FELJTON


6


IZBOR TEKSTOVA O SRPSKIM MASONIMA

Prve Masonke Srbije

Marko Lopušina | Žene sve češće postaju članovi Bratstva slobodnih zidara. U tajanstvenoj vili na Senjaku, duboko iza ponoći održan je odred prvih srpskih masonki u Beogradu. Ritual su vodile prva žena mason Anka Bakić i starešina prve ženske lože Marina Mučelica.
Poznato je da u Bratstvu slobodnih zidara muškarci nose majstorske kecelje, ali je malo poznato da u Srbiji danas ima masona, koji pored kecelje nose i suknje. U tajanstvenoj vili na Senjaku, duboko iza ponoći održan je nedavno odred prvih srpskih masonki u Beogradu. Dame slobodni zidari su ispod masonskih kecelja nosile suknje i cipele sa štiklom. Ritual slobodnih zidara u štiklama vodile su prva žena srpski mason Anka Bakić i Marina Mučelica, starešina ženske lože „Vera Fides“.

Masonka na skupini.

Prva ženska loža je radionica masona koji pripadaju obedijenciji Veliki orijent Srbije. Loža „Vera Fides“ je osnovana je 2007. godine „unošenjem svetlosti“ od strane Velike ženske lože Francuske. Starešina i velika majstorica ove lože danas je Marina Mučelica iz Beograda, dok je Veliki majstor Velikog orijenta Srbije beogradski advokat Vladan Živulović.
Masonerija kod Srba je začeta pre sto godina u Beogradu. Slobodno zidarstvo je kod nas i u svetu oduvek bilo muška privilegija. Prve žene su se u masonskim ložama pojavile još krajem prošlog veka, kada su ih Turci  puštali da prisustvuju ritualima Bratstva slobodnih zidara u Beogradu. A u predratnoj Kraljevini Jugoslaviji u Zagrebu su postojale dve ženske masonske lože „Humanitas“ i „Pitagoras“.
Na pitanje da li je ženska masonerija regularna profesor Novak Jauković, kao slobodni zidar odgovara:
 - Postoji drevno pravilo da mason ne može biti žena i u tome ima logike. Muškarci se bolje otvaraju jedni prema drugima kada žene nijesu prisutne, pretpostavljam da je tako i sa ženama. Intimnost koja postoji na našim sastancima bila bi vidno narušena kada bi bili prisutni žene i novinari.
Ipak, mimo pravila masonerije, međutim, u Srbiji postoje dve ženske lože Bratstva slobodnih zidara i dve mešovite lože masonki.
- Pod uticajem Velike ženske lože Francuske 1991. godine u Beogradu je formirana prva ženska masonska loža sa sedam članica. Masonke su tada bile supruge i prijateljice poznatih slobodnih zidara – rekao nam je Dragutin Zagorac, veliki majstor 33. stepena.

Masoni

Prva žena mason u Srbiji postala je Anka Bakić, stomatolog iz Beograda, koja radi u jednom opštinskom Domu zdravlja, a koja je do skoro bila i starešina prve srpske Ženske lože „Vera Fides“.
- Pravilo diskrecije nam ne dozovoljava da javno govorimo o našoj loži – rekla nam je prva srpska masonka Anka Bakić, kada smo je zamolili za razgovor.
U loži Veliki orijent Srbije postoji ženska radionica „Venčić“, koja je osnovana 2007. godine. I ova francuska loža zagovara primanja Srpkinja u masoneriju. Da braća slobodni zidari imaju i sestre masone potvrđuje vest da je u loži  „Mitropolit Stratimirović“ u Beogradu 15. januara 2010. održan “Svečani rad sa sestrinstvom kome je prisustvovalo oko 150 braće i 50 sestara“.
Pored masona iz Srbije svečanosti su prisustvovali „braća i sestre“ iz BiH, Hrvatske i Crne Gore. Domaćin je bila Velika regularna loža Srbije, a goste je pozdravio starešina ove lože Petar Kostić, stomatolog iz Beograda. U centralnom delu rada ovogodišnja Zlatna medalja masona uručena je sestri D.S. za njen veliki doprinos u radu na humanitarnom radu. Veče je završeno uz muziku, pesmu i ples masona i masonki.
Druga mešovita srpska masonska loža postoji u okviru Francuske federacije za prava čoveka u Beogradu. Osnovana je 5. septembra 2009. a njen starešina je slikar Ljubomir Ivanov.
Kako u SAD, međutim, u Bratsvu slobodnih zidara nema zabrana za nežniji pol, američki Srbi imaju svoju žensku masonsku ložu, koja se zove „Istočna zvezda“.
Mnogi masoni pretpostavljaju, da zbog potreba da se omavosi srpsko Bratstvo slobodnih zidara, da će naše četiri Velike lože početi sve više pored mladih muškaraca, da u obedijencije primaju i mlade žene.
NEMA ZABRANE
„Andersonova konstitucija“ slobodnih zidara ne zabranjuje odlazak muškaraca kod žena na rad i članstvo Velika nacionalna loža Srbije, na primer, stoji na raspolaganju svojim sestrama. Masonke su i danas najčešće supruge ili kćerke masona. Ugledni srpski slobodni zidari tvrde da ženska masonerija danas ima kvalitet koji su muškarci u svim obedijencijama prevideli, a to je spori izbor i postepeno napredovanje. A neki muški masoni u zavide ženama na njihovom ozbiljnom bavljenju suštinskim masonskim pitanjima.
PRVE ŽENE MASONI
Pod uticajem Velike ženske lože Francuske još 1991. godine u Beogradu je formirana prva ženska masonska loža sa sedam članica. Tu su, uglavnom, bile supruge i prijateljice, poznatih slobodnih zidara. Prva žena mason u Srbiji je Anka Bakić, stomatolog iz Beograda, koja je do skoro bila i starešina prve srpske Ženske lože „Vera Fides“. Ta loža je osnovana je 2007. godine „unošenjem svetlosti“ od strane Velike ženske lože Francuske. Starešina i velika majstorica ove lože danas je Marina Mučelica iz Beograda.
I u krilu Velikog orijenta Srbije postoji ženska loža „Venčić“, koja je osnovana 2007. godine. I ova francuska loža zagovara primanja Srpkinja u masoneriju. Tradicionalisti, međutim, ne priznaju ženske masone i trude se da sprče širenje ženskih masonskih loža u Srbiji.