35.nastavak   POVRATAK U  ZAVIČAJ

24.



OBJAŠNJENJA POJEDINIH REČI I IZRAZA





Aguae-----Prahovo

Avgust-----Prvi rimski car, osmi mesec u godini

Amfore ----- Staklene ili zemljana posude za vodu

Apolodor-----Projektovao i nadgledao gradnju Trajanovog mosta

Argentarius-----Rimski rudnik kod Rgotine

Audentes deus ipse iuvat------ Hrabrima i Bog pomaže

Augustus----- Uzvišeni

Aurelijan-----Jedan od 17 rimskih imperatora koji su rodjeni u području današnje istočne Srbije

Aurelijanum-----Rmski grad u okolini Kostolca

Asklepije----- Bog lekarske veštine

Acta Diurma-----Dnevni izveštaj, putujući pripovedač

Bag----- Stvoritelj hrane

Bononia-----Vidin

Batu----- Engleski grad sa prirodnom vrelom vodom

Buš----- Dugačka drvena svirala

Gamziti----- Puzati

G-k- andža----- Nokti

Gladius----- Mač

Guduscumu -----Sadašnje Kučevo

Gutta sava lapidem, consumitur anulus usu-----Kap dubi kamen, prsten se troši nošenjem

Dacia Ripensis -----Priobalna Dakija

Dag----- Riboliko božanstvo

Dagon-----Vodeni bik, simboliše mušku plodnost, bog zemlje

Daja------ Galerijev sestrić

Damubius ----- Dunav(Velika reka)

Dijana ----- Boginja plodnosti, šuma, lova, zaštitnica

Duks ----- Vodja

Dominus ----- Gospodar i bog

Dominat----- Oblik vladavine, disciplinovano činovništvo, jaka vojska, red I mir u državi

Dionis------ Bog vina

Valhon ----- Divlji vetar

Vedogonja-----Čovek čiji duh luta u obliku ptice ostavivši telo.

Venatori-----Lovci

Vestalke----Device koje su održavale vatru u hramu boginje Veste

Viktorija-----Boginja pobede

Vicenalije-----Carovanje

Zaduhić-----Isto što i Vedogonja

Zemunica ---- Kuća blatara

Jupiter ----- Bog neba i zemlje, vrhovni rimski bog

Kastrum-----Utvrdjenje

Kameja ----Zlatna mindjuša

Kandidijan-----Galerijev sin

Kalenica----- Glinena otvorena posuda za hranu

Kaldarijum----- Kada sa toplom vodom

Kolonat -----Priznati seljak

Konkubina ------ Ljubavnica

Kolonat ----- Odbrambena linija, pojas, niz manjih utvrdjenja

Koloseum----- Arena za priredjivanje gladijatorskih borbi

Laktancije-----Rimski istoričar

Latirna ----- Klozet

Legija ----- Jedinica rimske vojske sa 6.000 vojnika

Liburna ----- Vrsta ladje sa dva reda vesala

Limas-----Utvrdjenje, granica Rimskog Carstva

Liktori------Muški pratioci rimskih zvaničnika

Limitenti ----- Vojnici zemljoradnici

Lejka ----- Posuda za vodu od bundeve

Liskun----- Prozirni presovani kamen

Mars ----- Bog ratova i vetra

Moesia Superior----- Gornja Mezija

Mojre ----- Proročice, sudjenice, rusaljke

Mons Soicer – Sveto brdo----- Magura

Municipacijum----- Kalup za livenje

Miles- mediko ----- Lekar

Mitreja----- Božanstvo svetlosti

Naissus----- Niš

Neptun----- Bog mora

Izida----- Boginja meseca, snage i veština

Istar----- Dunav

Ones ----- Otac bogova i osnivač ljudske civilizacije

Panteon----- Hram, svih bogova u Rimu

Pugio----- Bodež

Evilska zemlja ----- Zemlje sadašnje Evrope kroz koje protiče Dunav

Eksercitativ optimus magiste est-----Vežba je najbolji učitelj.

Pater Patriae----- Otac otađžbine

Pseudo Aurelija----- Rimski hroničar i istoričar

Pingus fluvius----- Sadašnji sliv Peka

Praefectus sastorum----- Brine o obolelim vojnicima

Procurator----- Državni kontrolor rudokopa

Procurator aruariarum -----Vrhovni nadzornik

Qualis vita, finis ita------ Kakav život, takva smrt

Quen di diligunt adolesccns moritor----- Koga Bogovi vole mlad umire

Rodjenice----- Obavezno prisustvuju pri rodjenju deteta.

Rusaljke----- Vodene vile, razgovaraju sa dušama mrtvih predaka.

Rogoza ----- Prostirka za ležanje od trske

Ratiaria----- Arčar kod Vidina

Sarkofag-----Mrtvački sanduk od kamena

Senatus populus gue Romnanus-----Rimski senat i narod

Sestricije -----Sitan novac

Ser-----Karpati

Sirdika-----Sofija

Sistrum-----Zvečka

Sjenovnik-----Vile ljudi i životinje.

Sudjenice-----Vile koje odredjuju sudbinu deteta

Sunthese----Prigodno odelo

Sudjenice-----Odredjuju sudbinu

Sulida----- Boginja lekovitih voda

Sol investi-----Nepobedivo sunce

Solidus ----- Zlatnik

Stabularija ------Konobarica

Tauroktonije-----Divlji bik

Terma----- Rimsko kupatilo

Timokus -----Timok (Crna reka)

Tumula ----- Uzvišen zid od zemlje

Tepidarijum----- Prostorija ispunjena parom

Tetrahije----- Više vlašće

Trajan------Jedan od rimskih imperatora

Triklenijum----- Prostorija sa stolovima za obedovanje

Tribali-----Praistorijski narodi koji su naseljavali Podunavlje

Unklorijum----- Prostorija za masažu

Fasce-----Uvezani papiri sa sekirom

Fortis est Qui se vincit-----Hrabar je onaj ko pobedi sebe

Frigidarijum----- Kupatilo sa hladnom vodom

Festina lente----- Žuri polako

Feliks Romulijana-----Srećna Romulijana

Fibula ----- Kopča

Fison -----Dunav

Caligole-----Kožne čizme legionara

Cijene-kocka--- Noćno kockanje

Cigulum------Kaiš, kao oznaka čina

Cohoros ----- Deseti deo legije i broji od 400 do 600 vojnika.

Cohors ----- Utvrdjenje sa vojničkom posadom

Harite----- Gracije

Horreum margi-----Ćuprija

Horreum-a ----- Rudarska monumentalna zgrada

Heraklit----- Flozof materijalist

Herkul.----- Mitski heroj

Heketa----- Boginja duhova i prividjenja

Šerbi ------ Jeleni-Srbi

Šliman Hajnrih----- Nemački arheolog 19 .veka